In Afghanistan neemt het voedseltekort toe. Maar als het buitenland (lees: de voormalige vijanden uit het Westen) de zorg voor de bevolking op zich neemt, heeft het moslim-extremistische regime de handen vrij, schrijft Robbert de Witt. Het zijn niet zomaar overgangsperikelen waarvan de Afghanen last hebben, de gebruikelijke strubbelingen wanneer de ene regering plaatsmaakt voor … Continued

The post Wie de hongerende Afghanen helpt, helpt ook de Taliban appeared first on EWmagazine.nl.

Mercedes-Benz Belgium Luxembourg & Nederland en Eneco gaan een strategische samenwerking aan op het gebied van laadoplossingen voor elektrische auto's om klanten te ondersteunen bij een zorgeloze omschakeling. Hierbij hebben zowel zakelijke rijders als privéklanten de mogelijkheid om bij aanschaf van hun elektrische of geëlektrificeerde Mercedes-Benz te kiezen voor een wallbox-installatie van Eneco.

Om de klant te ondersteunen en moeiteloos te laten omschakelen naar elektrisch rijden, werken Mercedes-Benz en Eneco samen bij het bieden van slimme laadoplossingen. Op deze manier kunnen klanten van Mercedes-Benz alle voordelen van elektrisch rijden ervaren zonder complexiteit. Via een eenvoudig proces kan de Mercedes-Benz dealer voor de klant een nieuwe laadinfrastructuur aanvragen en de installatie ervan in gang zetten. Groen laden en rijden is hierdoor gemakkelijk te realiseren en maakt de overstap voor de klant zeer eenvoudig.

Claire D’Haese, Manager Online to Offline Operations van Mercedes-Benz Belgium Luxemburg en Mercedes-Benz Nederland over de samenwerking: “Met Eneco hebben wij een betrouwbare partner gevonden voor het aanbieden van laadoplossingen. Eneco heeft, net als Mercedes-Benz, duidelijke ambities als het gaat om een duurzame toekomst en helpt ons om de klant volledig te ontzorgen bij de overstap naar elektrisch rijden.”

“We zijn zeer verheugd over het partnership met Mercedes-Benz”, aldus Leonie Baneke, CEO Eneco eMobility. “Dit stelt ons in staat om, samen met een pionier in elektrisch rijden, klanten een probleemloze transitie te bieden richting duurzame mobiliteit.” 

Met de wallbox-installatie door Eneco wordt de klant volledig ontzorgd bij het thuis opladen van de auto: van het eerste advies over de laadoplossing tot de fysieke installatie en het uiteindelijke gebruik. Elke wallbox-installatie beschikt over een driefasig laadpunt, driefasige bekabeling, een datakabel en een laadpas om slim te kunnen laden. Future-proof, want als de laadbehoefte van de klant in de toekomst verandert, zijn er geen ingrijpende wijzigingen meer nodig. 

Extra service 
Bovendien stelt Eneco de SlimLaden-app ter beschikking van nieuwe EV-rijders. De Eneco SlimLaden-app geeft de gebruiker inzicht in de voordeligste momenten op de dag om te laden. Als de thuisenergie van zonnepanelen komt, is het ook mogelijk om te laden met energie van de eigen zonnepanelen. Op deze manier kan de klant altijd duurzaam en voordelig laden. Zodra de klant onderweg is, biedt de Mercedes me app uitkomst: hier is alle informatie over de status van de accu, de laadmogelijkheden in de buurt en plug & charge te vinden. Bovendien is de Mercedes me Eco Coach app beschikbaar als een personal trainer die de bestuurder helpt nog efficiënter met zijn elektrische auto te rijden en te laden.

Ambitie 2039 Mercedes-Benz
De ambitie van Mercedes-Benz op het vlak van duurzaamheid is duidelijk: de doelstelling is om vanaf 2039 een productgamma aan te bieden dat in de hele waardeketen en levenscyclus een CO2-neutrale balans heeft. Daarbij wordt rekening gehouden met de volledige waardeketen: van ontwikkeling tot toeleveranciers, de eigen productie, de elektrificatie van producten, hernieuwbare energiebronnen in de gebruiksfase van elektrische voertuigen en de recycling van voertuigen om de kringloop te sluiten. Tegen het einde van het decennium wil Mercedes-Benz overal waar de marktomstandigheden het toelaten volledig elektrische modellen aanbieden. Eneco - dat met zijn One Planet Plan een duidelijke ambitie heeft gezet om tegen 2035 klimaatneutraal te zijn - ondersteunt Mercedes-Benz om de toekomst van duurzame mobiliteit verder vorm te geven.

Eneco One Planet Plan
Eneco heeft de ambitie om in 2035 klimaatneutraal te zijn. Niet alleen in de eigen operaties, maar ook in de energie die geleverd wordt aan klanten. Door de capaciteit van zonne- en windenergie nog verder uit te bouwen en niet alleen de particuliere, maar ook de zakelijke klanten in 2030 100% groene stroom te leveren, ​ door bestaande flexibele capaciteit CO2-vrij te maken en door vol in te zetten op het verduurzamen van de warmtelevering aan de klanten, is Eneco volop in beweging om dit doel te realiseren.

= Dit is een gezamenlijk bericht van Eneco,  Vattenfall en Uniper=

Donderdag 21 september woedde een grote brand bij afvalverwerker AVR in Rotterdam. AVR levert warm water voor het warmtenet van Eneco (circa 46.000 klanten) en Vattenfall (circa 8.000 klanten) in Rotterdam en omgeving. Door de brand kan AVR momenteel geen warmte aan Eneco en Vattenfall leveren. Uniper wordt in Rotterdam ingezet op momenten dat er behoefte is aan extra warmte. In deze situatie heeft Uniper de warmtelevering direct overgenomen met aanvullende warmteproductie voor zowel klanten van Eneco als voor klanten van Vattenfall. Eneco en Vattenfall kunnen hiermee de warmtelevering aan klanten gewoon voortzetten en klanten van beide bedrijven hebben geen hinder ondervonden van de overname.

De brand is inmiddels gedoofd. AVR is momenteel bezig met een inventarisatie van de schade en de gevolgen voor de warmtelevering op de langere termijn. Eneco, Vattenfall en Uniper staan in nauw contact met AVR, Warmtebedrijf Rotterdam, de betrokken gemeentes en andere stakeholders om gezamenlijk afdoende maatregelen te kunnen nemen die zorgen dat de warmtelevering geborgd blijft. Gezamenlijk uitgangspunt is dat de Rotterdamse klanten geen hinder ondervinden van de situatie.

Uniper heeft in Rotterdam vijf productielocaties waarvan de RoCa centrale de grootste is. De verschillende eenheden kunnen zowel gezamenlijk als op zichzelf staand produceren, waardoor de warmtelevering vanuit Uniper constant blijft.

Voor de meest actuele informatie en vragen, zie: eneco.nl/brand-avr.

Meer informatie:

Eneco - Edwin van de Haar

Vattenfall – Melanie Poort: mediarelaties@vattenfall.com / 06 5250 4388

Uniper - Iris Olivier: Iris.Olivier@uniper.energy  / 06 3926 8240 

Ecowende en Van Oord gaan samenwerken aan de bouw van het offshore windpark op Hollandse Kust (west) kavel VI. Dit wordt het meest ecologische windpark tot nu toe, met minimale impact op de natuurlijke habitat van vogels en vleermuizen, zeezoogdieren en met een florerende onderwaterwereld. Met als doel in de nabije toekomst windparken op zee met een netto-positieve impact mogelijk te maken. De samenwerking tussen de windparkontwikkelaar, een joint-venture van Shell en Eneco, en Van Oord werd vandaag bekendgemaakt tijdens de masterclass ‘Van Oord & Energietransitie’, ter ere van de doop van Van Oords nieuwe kabellegschip Calypso. De contractondertekening vindt later dit jaar plaats. 

Als aannemer van Ecowende wordt Van Oord verantwoordelijk voor het transport en de installatie van de fundaties. Ook zal Van Oord de verbindingskabels tussen de windturbines ontwerpen, inkopen en aanleggen. Tot slot verzorgt Van Oord het transport en de installatie van de windturbines op zee. 

Arnoud Kuis, managing Director Van Oord Offshore Energy: “Het feit dat Van Oord bij de aanleg van alle windparken in de Nederlandse Noordzee betrokken is geweest, maakt dat we door de jaren heen een schat aan kennis hebben opgebouwd. We werken graag samen met het consortium Ecowende om al onze ervaringen over innovatieve, ecologische, natuurversterkende maatregelen voor Hollandse Kust West in te zetten.” 

Folkert Visser, CEO en Projectdirecteur Ecowende vult aan: “We maken enorme stappen om wind op zee op een ecologisch verantwoorde wijze te ontwikkelen. Door de jarenlange ervaring van Van Oord in alle facetten van het aanleggen van windparken op zee, hebben wij er het volste vertrouwen in dat Van Oord samen met ons deze mooie uitdaging kan aangaan.” 

Binnen de ecologische grenzen van de Noordzee 
Het bouwen van een windpark in harmonie met de natuur is een belangrijke voorwaarde om uiteindelijk de ambitie van 70 GW windenergie op zee in 2050 te halen, binnen de ecologische grenzen van de Noordzee. Naast het verkleinen van de negatieve impact van een windpark op zee, is het bovendien nodig ecologische maatregelen te treffen die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van windparken met een netto-positieve impact. Daarom zet Ecowende in op verschillende innovaties, grootschalige mitigerende en stimulerende ecologische maatregelen en een uitgebreid monitoring- en onderzoeksprogramma boven en onder water. Ook voor Van Oord betekent dit een andere aanpak dan bij eerdere windparken. 

“Bij de bouw van het Ecowende windpark passen we stillere installatietechnieken toe. Met als doel dat dit park én toekomstige parken binnen aangescherpte vergunningseisen kunnen worden gebouwd. Ook legt Van Oord verschillende soorten natuurvriendelijke steenbestorting rondom de fundaties aan. Bovendien heeft het verlagen van de footprint (CO2 en stikstof) tijdens de aanlegfase, alle aandacht. Van Oord investeert volop in installatieschepen die gebruik maken van nieuwe brandstoffen, om zo de sector nog verder te verduurzamen. Het nog in aanbouw zijnde installatieschip Boreas, wat geschikt is voor de brandstof Methanol, wordt in 2025 opgeleverd. Ecowende is één van de eerste projecten van deze groene reus,“ zegt Arnoud Kuis. 

Folkert Visser: “Bij de keuze voor Van Oord heeft Ecowende ook naar emissies gekeken. Het vergt een sterke visie naar de toekomst dat Van Oord dergelijke grote investeringen in de groei en tegelijkertijd verduurzaming van hun vloot doet.” 

Kennisleemtes vullen 
De effectiviteit van deze aanpak met verschillende innovaties en technologieën gaat Ecowende monitoren, onderzoeken en bijsturen. “We nemen maatregelen die direct impact hebben, maar ook veel maatregelen die als doel hebben om nieuwe methodes uit te proberen en kennisleemtes te vullen. We beschikken nog niet over alle kennis op het gebied van de effecten van windparken op de natuur. Juist deze kennis is onmisbaar als we in Nederland op verantwoorde wijze willen groeien in windenergie op zee en een voorbeeld willen zijn voor de rest van de wereld,” zegt Folkert Visser, CEO en Projectdirecteur van Ecowende. 

Ecowende en Hollandse Kust West
Het windpark van Ecowende op Hollandse Kust (west) kavel VI komt op zo’n 53 kilometer van de Nederlandse kust, ter hoogte van IJmuiden. Met een geïnstalleerd vermogen van circa 760 MW kan Ecowende ongeveer 3% van de huidige Nederlandse elektriciteitsvraag vergroenen. Het plan is om het windpark in 2026 in gebruik te nemen. Lees hier meer over Ecowende, inclusief het volledige overzicht van innovaties en ecologische maatregelen. 

Koninklijke Van Oord 
Koninklijke Van Oord is een Nederlands familiebedrijf met ruim 150 jaar ervaring als internationale waterbouwer. De nadruk ligt op baggeren, infrastructuur en offshore energy. Het hoofdkantoor staat in Rotterdam. Van Oord telt 5.243 medewerkers (fte), die in 2022 aan 191 projecten in 42 landen hebben gewerkt. De vloot bestaat uit circa 60 schepen en een grote hoeveelheid speciaal en ondersteunend materieel. Marine ingenuity is kenmerkend voor Van Oord. Door gebruik te maken van innovatieve, slimme en duurzame oplossingen wil het bedrijf bijdragen aan een betere wereld voor toekomstige generaties. 
 

Geldfit en Eneco starten 1 september met een pilot van een leeroplossing ‘Geldfit - Jij maakt het verschil’. In deze online leermodule leren medewerkers hoe zij klanten met geldzorgen kunnen signaleren en hen een duurzame oplossing kunnen aanreiken. Zo wordt eerder de juiste hulp geboden en worden schulden beperkt of zelfs voorkomen. De e-learning is ontwikkeld in samenwerking met L&D Talents en begin 2024 beschikbaar voor alle Geldfit-partners.

Sociaal en economisch verschil maken
Deze e-learning is hard nodig, merkt Hiske Zandvliet (Adviseur Bedrijven Geldfit): “Klanten worden nog niet altijd goed geholpen of niet doorverwezen naar duurzame hulp als dat wel nodig is. Toeleiders geven aan dat ze soms geen idee hebben wat ze kunnen doen.” Ook verkeerde verwachtingen over wat Geldfit doet en aannames van medewerkers staan goede hulp soms in de weg. “En met deze grote maatschappelijke schuldenproblematiek is de e-learning nog belangrijker. Want elke organisatie met betalende klanten heeft hiermee te maken.”

Klanten met geldzorgen worden nu vaak doorgeschoven naar andere organisaties en soms onnodig van energie afgesloten. “Daarin kunnen we samen echt het verschil maken, zowel sociaal als economisch”, legt Hiske uit. “Als we meer leren samenwerken, tijdig signaleren en direct goede en duurzame hulp bieden, kunnen we klanten úit de schulden en ín het proces houden. Hiermee doen we niet alleen wat goed is voor de klant en de organisatie, maar drukken we ook de maatschappelijke kosten die gepaard gaan met schulden.”

Interactief leren
Medewerkers en partners  van Eneco kunnen vanaf 1 september starten met de interactieve, online module. Met video’s, audiofragmenten, kennistesten en open vragen leren ze onder meer over de maatschappelijke impact, hoe Geldfit mensen in contact brengt met hulp, welke hulpinterventies er zijn en hoe zij het verschil kunnen maken voor de klant. “Maar ook praktische tools om signalen van geldzorgen te herkennen en goede voorbeeldgesprekken met klanten dragen in de module bij aan het gewenste leerdoel”, legt Denise Goor (L&D Expert) uit.

 Daarmee is de e-learning meer dan kennis overdragen: “Klanten worden beter geholpen en het zorgt voor kwaliteitsborging tussen partners.” Een schot is de roos, merkt ze: “Waar hulp bij geldzorgen voor veel medewerkers wollig bleef, maakt deze module hulp bieden ineens heel concreet. Het geeft niet alleen handvatten, maar brengt het gesprek over geldzorgen ook op gang.”

Vooroordelen en taboe tegengaan
Ook eigen (onbewuste) vooroordelen over geldzorgen spelen nog vaak een rol, ziet Hanneke van der Woud (Partner Manager Eneco). Daarom richt de e-learning zich naast praktische tools ook op bewustwording rondom geldzorgen. “We zetten medewerkers met deze e-learning zelf aan het denken: hoe kijk je naar geld? Het is niet ‘maar één nota’ of ‘maar 600 euro’ achterstand. Medewerkers ontdekken dat zij nú aan de telefoon echt het verschil kunnen maken voor mensen met geldzorgen.” Door het maatschappelijke karakter is deze e-learning een vreemde eend in de bijt voor Eneco: “Maar wel eentje met veel impact verwachten we.”

Die bewustwording gaat verder dan de werkvloer, vertelt Esmeralda de Jong (Adviseur Bedrijven Geldfit): “Medewerkers zien door de e-learning dat die hulp er niet alleen is voor klanten, maar ook voor henzelf of mensen in hun omgeving. Dus we geven ze mee: houd je ogen open voor geldzorgen om je heen.” Een belangrijke maatschappelijke boodschap, benadrukt ze: “Geldzorgen treft namelijk de hele samenleving. Als we daar samen meer oog voor hebben, helpen we het taboe doorbreken. En daarmee helpen we ook voorkomen dat geldzorgen uitgroeien tot grote financiële problemen.”

Structureel werken aan geldzorgen
De behoefte aan de e-learning is groot, merkt Hiske. “Vooral klantenservice en debiteurenafdelingen hebben baat bij deze interactieve module over geldzorgen. Zij staan in direct contact met klanten.” Bedrijven melden zich dan ook steeds vaker zelf bij Geldfit. Door een groot verloop bij klantenservices zijn bedrijven continu aan het trainen en zoeken ze naar een structurele basis in de omgang met klanten met geldzorgen. “Help ons om het onderwerp levend te houden, vragen ze ons letterlijk. Daar gaat deze interactieve module zeker aan bijdragen.”

*Foto van Hans en Lidy Fotografie.nl

Eneco heeft een convenant afgesloten met Sociale Fondsen Den Haag (SFDH). Voorheen werd al door SFDH en Eneco samengewerkt, maar met dit convenant wordt deze samenwerking geïntensiveerd. Eneco en SFDH willen klanten die in de financiële problemen zitten, sneller helpen, om te voorkomen dat klanten in de schuldhulpverlening terecht komen, of zelfs moeten worden afgesloten.

Eneco zet zich met dit convenant in om klanten nog eenvoudiger en sneller te helpen. Door de afspraken in het convenant wordt het eenvoudiger om informatie uit te wisselen, om betaalafspraken te maken en worden werkprocessen op elkaar afgestemd, zodat klanten sneller worden geholpen en een mogelijke afsluiting of doorstroming naar schuldhulpverlening kan worden voorkomen. Hiervoor komt een rechtstreeks kanaal tussen Eneco en SFDH opengesteld, zijn er contactpersonen aan beide kanten aangewezen, et cetera.

Sociale Fondsen Den Haag helpt sinds 1972 Haagse burgers die in een financiële noodsituatie zitten en die geen beroep (meer) kunnen doen op wettelijke voorzieningen. De hulp kan bestaan uit een gift of noodzakelijke goederen in natura.

Daarnaast betaalt SFDH schulden, zoals een huurachterstand of de energierekening, wanneer er geen andere opties of voorzieningen voorhanden zijn. Maar dit gebeurt alleen als ontruiming of afsluiting dreigt én als de gift van SFDH daarna weer perspectief biedt voor de betrokkene. Voorheen ging het meestal om een achterstand bij één ‘vaste lasten partner’ (huur, zorgverzekering, water, energie), tegenwoordig gaat het vaak om meervoudige achterstanden, veroorzaakt door hogere vaste lasten. SFDH weegt altijd de persoonlijke situatie van iemand mee en schakelt soms een budget- en/of energiecoach in, opdat iedereen maatwerk krijgt.

Eneco, Zeeuwind en Lindewind, de initiatiefnemers van windpark ZE-BRA, kunnen de bouw van het windpark gaan voorbereiden. Met het intrekken van de Raad van State procedure wordt de vergunning van het windpark onherroepelijk. Windpark ZE-BRA wordt gerealiseerd op de grens van de provincies Zeeland en Brabant, in de gemeentes Reimerswaal en Woensdrecht.

In de afgelopen periode is er constructief overleg geweest met diegenen die beroep hebben ingediend tegen het windpark. Er is gezocht naar passende oplossingen en naar aanleiding van de gesprekken is het windpark verder geoptimaliseerd voor de omgeving. Concreet betekent dit dat een turbine is komen te vervallen omdat daar vanuit de omwonenden in gemeente Woensdrecht de grootste zorg lag voor o.a. geluidsimpact. Tevens komt er vogeldetectie in het windpark, waarmee het aantal vogelslachtoffers kan worden geminimaliseerd.

Windpark
ZE-BRA gaat uit 15 turbines bestaan met een totaal opgesteld vermogen van naar verwachting 60-75MW. Jaarlijks gaan deze turbines ruim 210.000 MWh groene stroom produceren. Dit is vergelijkbaar met het stroomgebruik van ruim 75.000 huishoudens. Met het windpark wordt invulling gegeven aan de regionale en nationale duurzaamheidsambities. De bestaande 16 turbines van windpark Anna-Mariapolder, 2 turbines bij Bath en de turbine aan de Grindweg (Woensdrecht) worden weggehaald ten tijde dat windpark ZE-BRA wordt gerealiseerd.
 
Planning
De komende periode worden de contracten gesloten met de verschillende aannemers en de turbineleverancier. De verwachting is dat de tweede helft van 2024 de financiering rond zal zijn waarna de voorbereidende werkzaamheden voor de bouw van het windpark starten. Als eerste worden de wegen aangelegd en de kraansopstelplaatsen gerealiseerd. Vervolgens worden de funderingen gebouwd voor de turbines en daarna worden de turbine onderdelen aangevoerd voor de opbouw. Wanneer alles volgens planning verloopt wekken de turbines eind 2025, begin 2026 de eerste groene stroom op.

·       Eenmalig verlengd boekjaar van 1 januari 2022 tot en met 31 maart 2023. Proforma resultaten van 1 april 2022 tot en met 31 maart 2023 zijn niet door accountant vastgesteld.

·       Uitvoering One Planet plan op koers, onder andere CO₂ uitstoot naar 10 Mton, een reductie van 3,2 Mton.

·       Eneco neemt Virtual Power Plant in gebruik, ziet groei in thuisbatterijen in Duitsland en in de verkoop en installatie van (hybride) warmtepompen.

·       Nieuwe ontwikkelingen: oprichting Eneco Diamond Hydrogen, een joint venture met Mitsubishi Corporation op het gebied van groene waterstof, en deelname aan de wind op zee tender IJmuiden-Ver  samen met Equinor;

·       Groei in de winst na belastingen: 15 maanden € 380 miljoen, pro forma boekjaar 2022: € 272 miljoen (2021: € 209 miljoen).

·       Winstgevendheid van het geïnvesteerd vermogen: 7,2% Return on Average Capital Employed (ROACE) in pro forma boekjaar 2022.

·       Winst als percentage van de omzet:  15 maanden 2,9%, pro forma boekjaar 2022: 2,5% (2021: 4,0 %).

·       Investeringen en acquisities stijgen naar € 642 miljoen in 15 maanden periode (€ 519 miljoen in verduurzaming), € 553 miljoen in proforma boekjaar 2022 (2021: € 532 miljoen).

Eneco rapporteert stabiele resultaten over het verlengde boekjaar van vijf kwartalen. Het was een uitzonderlijk roerig jaar, vooral als gevolg van de vreselijke oorlog in Oekraïne. Door zorgen over de leveringszekerheid stegen de prijzen op de groothandels- en consumentenmarkt naar ongekend niveau. Hierdoor nam het aantal mensen in energiearmoede toe, en heerste er ook toenemende bezorgdheid over de tarieven. Toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) stelde na onderzoek vast dat er geen sprake is van onredelijke tarieven voor Eneco’s Nederlandse klanten. Ondanks de turbulente ontwikkelingen is Eneco erin geslaagd om goede vooruitgang te boeken met de uitvoering van het One Planet plan.

Eneco en haar medewerkers hebben op verschillende manieren bijgedragen aan het bestrijden van energiearmoede, onder ander door het sociale incassobeleid (waarvoor wij het keurmerk Warm Incasseren kregen uitgereikt). Als mede-oprichter zijn we actief betrokken bij SchuldenlabNL en de Nederlandse Schuldhulproute, we zijn initiatiefnemer van en ondersteunen het Tijdelijk Noodfonds Energie en hebben onze betrokkenheid bij Energiebank Rotterdam uitgebreid. Daarnaast hebben we bijgedragen aan de ontwikkeling en implementatie van het prijsplafond.

Strategie: klanten verduurzamen, groei assets en systeemintegratie

Eneco’s strategie heeft 3 pijlers: onze klanten helpen verduurzamen, meer productie van hernieuwbare energie en het energiesysteem balanceren en optimaliseren. Binnen alle drie de pijlers zijn belangrijke resultaten behaald.

In het klantendomein hebben wij 100% van de aandelen verworven van installatiebedrijf Suniverse, dat opereert onder het label ‘Energie in Huis’. Hierdoor kunnen we de grootschalige installatie van (hybride) warmtepompen opvoeren, vaak in combinatie met zonnepanelen. In Duitsland speelden we succesvol in op de vraag naar thuisbatterijen.

De groei van onze assets voor hernieuwbare energie zet door, we liggen op koers om onze asset base te verdubbelen ten opzichte van 2019. In het boekjaar is het duurzaam opgesteld vermogen in eigendom gegroeid naar 2121 MW per 31 maart 2023 (31 december 2021: 1926 MW), vooral door zonneparken en wind op land. Een belangrijke ontwikkeling was de voltooiing van near-shore windpark Maasvlakte 2. Ook won het consortium Ecowende een tender voor een nieuw windpark op zee (Hollandse Kust West) met een verwacht opgesteld vermogen van 760 MW. Vandaag kondigt Eneco ook aan deel te nemen aan een nieuwe tender, IJmuider Ver, in een consortium met het Noorse energiebedrijf Equinor. De combinatie van Eneco’s sterke positie in Nederland met Equinor’s schaal in Europa en daarbuiten, is een vertrouwenwekkend en complementair partnerschap, gericht op een CO2-vrije elektriciteitssector in Nederland in 2035.

Om goed gepositioneerd te zijn voor de productie en verkoop van groene waterstof presenteren Eneco en Mitsubishi Corporation vandaag een nieuw gezamenlijk bedrijf: Eneco Diamond Hydrogen B.V. Ter vergroting van de gezamenlijke slagkracht worden in deze onderneming de Europese groene waterstofactiviteiten van Mitsubishi Corporation en Eneco bij elkaar gebracht, zoals de deelname in het consortium NorthH2 dat de grootste groene waterstoffabriek van Nederland wil ontwikkelen (3-4 GW rond 2030)

Balancering en optimalisering van het stroomnet vereist flexibele levering, vraagsturing en opslagvoorzieningen. In 2023 nam Eneco daartoe haar in eigen huis ontwikkelde Virtual Power Plant in gebruik, die de komende jaren wordt uitgebreid. In België is Eneco gestart met de ontwikkeling en installatie van grote bedrijfsbatterijen, onder de naam Eneco Business Battery.

One Planet

De uitvoering van het One Planet plan ligt goed op koers. De CO₂ uitstoot (scope 1,2 en 3) daalde naar 10,0 Mton, 3,2 Mton minder dan in 2021. Deze grote daling is mede het gevolg van de gedaalde vraag naar aardgas door de energiecrisis en de milde winter. Ook de aan stadsverwarming gerelateerde CO₂ uitstoot daalde, van 26,9 naar 25,9 kg CO₂ per Gigajoule. 53% van de totale productie van onze stroom bestaat nu uit eigen en ingekochte duurzame productie. Hiermee is een ambitieus doel bereikt. Daarnaast heeft Eneco een nieuwe doelstelling op het vlak van biodiversiteit: vanaf 2025 moet elke nieuwe duurzame investering een netto-positief effect hebben op de biodiversiteit. Ook hiermee zijn wij koploper binnen de energiesector.

Risico’s

De verslagperiode werd gekenmerkt door de energiecrisis. Eind 2021 zijn de prijzen op de energiemarkt gaan stijgen, en dit kwam in een stroomversnelling na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne. Daardoor kregen energiebedrijven door de hele keten heen te maken met veel hogere risico’s. Het tekort op de Europese gasmarkt aan via pijpleidingen geïmporteerd gas is grotendeels gecompenseerd door inkoop van extra vloeibaar gas (LNG) en lagere consumptie door klanten als gevolg van de hogere prijzen en de milde wintervan 2022/2023.

Doordat steeds meer duurzame energie wordt opgewekt, zowel door Eneco als door klanten zelf, is het weer in toenemende mate van invloed op de prijzen. De productie van meer duurzame energie is enerzijds positief; het is goed voor onze planeet. Anderzijds zijn zowel door de afhankelijkheid van wind en zon als door de sterk gestegen prijzen de financiële risico’s voor energiebedrijven veel groter geworden. De risico’s nemen toe voor alle energiemaatschappijen en gegeven de onderlinge afhankelijkheden zullen deze risico’s in de toekomst steeds meer systemisch van aard zijn. Daarnaast vindt steeds meer handel plaats via de beurzen. Zowel bij onderlinge levering als bij handel via de beurs worden steeds grotere zekerheden verlangd in de vorm van bankgaranties of vooruitbetalingen, het zogenoemde margining, waarmee bedragen tot enkele honderden miljoenen gemoeid kunnen zijn. Jarenlange ervaring met het afstemmen van risico’s, de gezonde financiële situatie en de rugdekking van sterke aandeelhouders zorgden ervoor dat Eneco goed in staat was om deze risico’s te beperken en aan haar financiële verplichtingen te blijven voldoen.

Financiële resultaten

Eneco is overgestapt op het financiële boekjaar van haar grootste aandeelhouder Mitsubishi Corporation, dat loopt van 1 april tot en met 31 maart. Dit betekent dat Eneco dit jaar verplicht is om eenmalig cijfers te publiceren over een verlengde verslagperiode van 15 maanden. De cijfers van deze verslagperiode zijn daarom niet 1-op-1 te vergelijken met die van de vorige verslagperiode. Zo is de winstvergelijking met het kalenderjaar 2021 geflatteerd omdat in de 15-maandsperiode tweemaal een eerste kwartaal is inbegrepen.

Eneco behaalt traditioneel in het eerste kwartaal het grootste deel van het jaarresultaat. Dit komt onder meer doordat de volumes geleverd gas en geleverde warmte in de winter veel hoger zijn en in de wintermaanden de wind veel harder waait dan in de zomer, waardoor Eneco in de winter meer zelf-geproduceerde elektriciteit kan verkopen.

De belangrijkste resultaten:

15-maands verslagperiode: 1 januari 2022 t/m 31 maart 2023. Pro forma boekjaar 2022: 1 april 2022 t/m 31 maart 2023 (jaarresultaat voor managementdoeleinden). Vergelijkende cijfers 2021: 1 januari 2021 t/m 31 december 2021.

 De omzet is in de 15-maandsperiode uitgekomen op € 13,219 miljard. In het pro forma boekjaar van 1 april 2022 tot en met 31 maart 2023 bedraagt de omzet € 10,779 miljard. Dat is € 5,6 miljard (+107%) meer dan in kalenderjaar 2021. Deze stijging komt vooral doordat de prijzen als gevolg van de energiecrisis veel hoger waren dan de relatief lage prijzen in het grootste deel van 2021. De omzet uit handelsactiviteiten is met € 1 miljard toegenomen. Per 1 januari 2023 is het door de overheid ingestelde prijsplafond geïmplementeerd. Dit heeft geen gevolgen voor de omzet.

Vanwege de hogere prijzen hebben de klanten flink bespaard op hun verbruik, in alle landen, zowel in de particuliere als in de zakelijke markt. Tussen 2021 en de pro forma verslagperiode zijn de verkochte hoeveelheden gas, elektriciteit en warmte gedaald met respectievelijk 28%, 10% en 11%.

De bruto marge en overige opbrengsten zijn in de 15-maandsperiode uitgekomen op € 2,040 miljard. In het pro forma boekjaar bedraagt dit € 1,627 miljard, een stijging van € 0,4 miljard (+33%) ten opzichte van het kalenderjaar 2021. Deze stijging is vooral toe te schrijven aan de handelsactiviteiten, zowel in Nederland als in Duitsland. Het nieuw aangekochte bedrijf Nordgröön heeft ook positief bijgedragen aan de marge. Nordgröön biedt diensten op het gebied van energieoptimalisatie, synchronisatie en integratie van duurzame energiebronnen in Duitsland door de verkoop van energie op de Duitse markt namens eigenaren van windmolens, zonneparken en biogasinstallaties.

De marge op de levering van gas en elektriciteit aan klanten is in Nederland gedaald, in België vrijwel gelijk gebleven en in Duitsland wat gestegen.

Door de stijging van de marktprijzen is Eneco minder afhankelijk van SDE-subsidies. Nieuwe windparken op zee worden tegenwoordig gebouwd zonder subsidie van de overheid. Voor windparken die jaren geleden zijn aangelegd staat de overheid garant voor een vastgestelde minimumprijs. Nu de marktprijzen zijn gestegen tot boven deze minimumprijs, hoeft de overheid niet meer aan te vullen. Dit gaat om grote bedragen: in 2020 bedroeg deze subsidie voor Eneco nog € 125 miljoen, terwijl dit afgelopen verslagperiode nog circa € 13 miljoen was.

De exploitatiekosten (exclusief afschrijvingen) zijn in de 15-maandsperiode met € 419 miljoen gestegen ten opzichte van het kalenderjaar 2021. De kostenstijging is onder andere veroorzaakt door meer inflatie, toename in het aantal medewerkers, meer ondersteuning door externen, toename van het debiteurenrisico, en kosten van projecten.

De kosten van eigen medewerkers zijn in de 15-maandsperiode significant gestegen met € 120 miljoen. De kostenstijging in het pro forma boekjaar ten opzichte van het kalenderjaar 2021 bedroeg € 52 miljoen (+20%). Dat komt voornamelijk door de groei in activiteiten en de daarmee samenhangende stijging van het aantal personeelsleden van 2.970 fte in december 2021 naar 3.340 fte per maart 2023 (+13%). De groei was het grootst in Duitsland, waar we onze activiteiten uitbreiden, en bij het onderdeel Field Operations, dat onze klanten helpt om te verduurzamen, bijvoorbeeld door de installatie van warmtepompen. Daarnaast is het gemiddelde salaris gestegen, zowel door stijging in cao-salarissen als doorgroei van mensen.

Samenvattend komt het bedrijfsresultaat (EBIT) over de 15-maandsperiode uit op € 480 miljoen (3,6% van de omzet) en over het pro forma boekjaar op € 345 miljoen (3,2% van de omzet) tegen € 222 miljoen (4,3% van de omzet) over het jaar 2021.

De netto winst van Eneco Groep is over de 15-maandsperiode uitgekomen op € 380 miljoen (2,9% van de omzet) en in het pro forma boekjaar op € 272 miljoen (2,5% van de omzet), tegen € 209 miljoen (4,0% van de omzet) in het jaar 2021.

Investeringen

De investeringen in voornamelijk hernieuwbare bronnen waren in de 15-maandsperiode veel hoger dan de netto winst en bedroegen € 642 miljoen, dat was 60% van de gerealiseerde kasstroom uit operationele activiteiten. De investeringen vonden vooral plaats op de volgende gebieden:

Voorts is € 17 miljoen in flexibele bedrijfsmiddelen geïnvesteerd en € 50 miljoen in immateriële vaste activa, voornamelijk in de softwaresystemen die Eneco gebruikt ter verbetering van de efficiëntie binnen het bedrijf en een betere serviceverlening aan onze klanten.

Meer informatie:

Zie voor de stukken, een videoboodschap van CEO As Tempelman en verdiepende interviews:  https://jaarverslag2022.eneco.nl/

Op dinsdag 20 juni namen de leerlingen van SWS de Stroming in Middelburg hun zonnepanelen feestelijk in gebruik. Het zonnedak van SWS De Stroming is het 50ste zonnedak dat met behulp van Zowiezon is geplaatst. In totaal zijn inclusief SWS de Stroming drie scholen van Stichting Archipel Scholen voorzien van een zonnedak via Zowiezon. In de versierde school volgden twee bovenbouwklassen een energieles van Eneco. Tijdens het feest was er een zonnedans door de kleuters. De bovenbouwleerlingen gingen  in gesprek met Henk Zielstra (Voorzitter College van Bestuur Stichting Archipel Scholen), Brigitte Vos (Eneco) en Niels van der Sandt (directeur Stichting Schooldakrevolutie) over zonnepanelen en duurzame energie.

Stichting Archipel Scholen wil zo veel mogelijk van haar schoolgebouwen voorzien van zonnepanelen om haar scholen te verduurzamen. Dit voorjaar zijn drie basisscholen van deze stichting met begeleiding van Zowiezon voorzien van in totaal 240 zonnepanelen. Naast De Stroming gaat het ook om Het Talent en De Sprong. Hiermee wordt vrijwel het hele eigen elektriciteitsverbruik van alle scholen van de stichting afgedekt.

De missie van Eneco is duurzame energie van iedereen. Stichting Schooldakrevolutie biedt al jaren kosteloos en onafhankelijk advies en begeleiding aan schoolbesturen in Nederland. In Zowiezon werken Eneco en Schooldakrevolutie sinds maart 2021 samen om scholen in het primair en voortgezet onderwijs te ontzorgen bij het verduurzamen. Met SWS De Stroming is de realisatie van het 50ste zonnedak met behulp van Zowiezon bereikt. In totaal staat nu voor 100 scholen kosteloze projectrealisatie gepland. Voor elke van deze scholen is bovendien begeleiding bij communicatie en educatie beschikbaar, zodat er zonne-energie op én in de school is. Een energie expert van Eneco verzorgt op de school twee gastlessen over duurzame energie. SWS de Stroming ontving net als de andere scholen de Zowiezon Toolbox; een pakket waarin speciaal ontwikkeld lesmateriaal zit over duurzame energie. De scholen van Stichting Archipel Scholen zijn inmiddels ook terug te vinden op de schooldakkaart, de website waar Schooldakrevolutie weergeeft welke scholen in Nederland over zonnepanelen beschikken.

Ecowende gaat een windpark bouwen in harmonie met de natuur, met minimale impact op vogels en vleermuizen, zeezoogdieren en met een florerende onderwaterwereld. Met als doel in de nabije toekomst windparken op zee met een netto-positieve impact mogelijk te maken. Dit is een belangrijke voorwaarde om uiteindelijk de ambitie van 70 GW windenergie op zee in 2050 te halen, binnen de ecologische grenzen van de Noordzee. Ecowende heeft vandaag tijdens WindDay 2023 zijn holistische aanpak gepresenteerd. De joint-venture van Shell en Eneco gaat inzetten op verschillende innovaties, grootschalige mitigerende en stimulerende ecologische maatregelen en een uitgebreid monitoring- en onderzoeksprogramma boven en onder water.

Een betere situatie voor vogels en vleermuizen
Ecowende streeft er met verschillende innovaties naar om de negatieve effecten van een windpark op zee terug te dringen. Denk aan een hogere tiplaagte van de rotorbladen van de windturbines, het creëren van een corridor – door de turbines extra ver uit elkaar te plaatsen – naar Natura 2000-gebied de Bruine Bank en een stilstandvoorziening van de turbines die zich aanpast aan de vliegbewegingen van vogels in het windpark. Op deze manier verwacht Ecowende het aantal aanvaringen met vogels en vleermuizen te minimaliseren. De effectiviteit van deze aanpak met verschillende technologieën gaat Ecowende monitoren, onderzoeken en bijsturen.

Stimuleren van de onderwaterwereld
Naast het verkleinen van de negatieve impact van een windpark op zee, wil Ecowende bovendien ecologische maatregelen treffen die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van windparken met een  netto-positieve impact. Zo past Ecowende meerdere innovatieve technieken toe om de onderwaterwereld weer te laten floreren. Er worden circulaire en biologisch-afbreekbare rifstructuren aangelegd. Deze zijn gemaakt van fruitbomen afkomstig van de Nederlandse fruitteelt. In deze zogenaamde tree reefs kunnen vissen schuilen en voortplanten. Ook brengt Ecowende verschillende soorten eco-vriendelijke erosiebescherming aan en wordt het oesterlarvennetwerk uitgebreid om zo de inheemse platte oester te verspreiden.  “Zo ontwikkelt ons windpark zich tot een divers leefgebied dat als verblijfplek en kraamkamer functioneert voor vele soorten, waaronder hopelijk zelfs haaien en roggen,” aldus Hermione van Zutphen, programmamanager ecologie bij Ecowende.

Holistische aanpak en maatwerk
Ecowende past bij de bouw en exploitatie van het windpark, maar ook bij de selectie van ecologische maatregelen, een holistische aanpak toe. Visser legt uit: “De Noordzee is een ecosysteem, waarin alles met elkaar in verband staat. Maatregelen kunnen we dan ook niet los van elkaar zien. Hoewel effecten van maatregelen per soort verschillen en we dus maatwerk per soort toepassen, verwachten we dat er synergie tussen verschillende maatregelen zal ontstaan.” Van Zutphen vult aan: “De Noordzee is bijvoorbeeld een belangrijk voedselgebied voor zeevogels en ook zij profiteren van een florerende onderwaterwereld.”

Een van de grootste offshore field labs ter wereld
Kennisvergaring en kennisdeling zijn belangrijke speerpunten van Ecowende. Visser: “We koppelen meer dan 50 jaar ervaring op de Noordzee van onze aandeelhouders en partners met de kennis van toonaangevende ecologische experts en het innovatieve vermogen van de wetenschap. Ons windpark wordt een van de grootste offshore field labs ter wereld, waar we gaan experimenteren met nieuwe technieken. In dit field lab bieden we bovendien andere onderzoekers en startups de ruimte om hun innovaties in een offshore omgeving te testen.”

Om echt impact te maken en een belangrijke bijdrage te leveren aan de uitrol van windenergie op zee in harmonie met de natuur, in Nederland en daarbuiten, zorgt Ecowende dat de opgedane kennis en ervaring over ecologie en windenergie op zee breed wordt gedeeld. Niet alleen met wetenschappers, beleidsmakers, natuurorganisaties en het bredere publiek, maar ook met andere belanghebbenden, zoals windparkontwikkelaars.

Over Ecowende en Hollandse Kust West
Het windpark van Ecowende op Hollandse Kust (west) kavel VI komt op zo’n 53 kilometer van de Nederlandse kust, ter hoogte van IJmuiden. Met een geïnstalleerd vermogen van circa 760 MW kan Ecowende ongeveer 3% van de huidige Nederlandse elektriciteitsvraag vergroenen. Het plan is om het windpark in 2026 in gebruik te nemen. Lees hier meer over Ecowende, inclusief het volledige overzicht van innovaties en ecologische maatregelen.

Eneco gaat al zijn windparken, zonneparken, batterijen en andere kleinere en grotere assets aan een Virtual Power Plant (VPP) platform koppelen dat Eneco zelf heeft ontwikkeld: Myriad. Deze stap is uniek, er is nog geen vergelijkbare VPP operationeel in Nederland op deze schaal. Een VPP is belangrijk omdat we op weg naar het duurzame energiesysteem van de toekomst meer flexibiliteit nodig hebben om de  balans op het elektriciteitsnet te waarborgen en minder afhankelijk te worden van de fossiele brandstoffen die we hier nu voor inzetten.

Er worden steeds meer wind- en zonneparken en grote batterijen gebouwd en steeds meer huishoudens en bedrijven maken gebruik van duurzame oplossingen als zonnepanelen, warmtepompen en elektrische auto’s. Dit noem je ook wel assets. Hierdoor ontstaat er een steeds groter netwerk van kleine en grote duurzame assets die allemaal zijn aangesloten op het elektriciteitsnet. Dit brengt uitdagingen met zich mee, vooral voor het in balans houden van het net. Het waait niet altijd even hard en de zon schijnt niet altijd. Nu zijn we nog vaak afhankelijk van gas- en kolengestookte energiecentrales als er niet genoeg duurzame elektriciteit wordt geproduceerd. Maar er kan ook op een zonnige en winderige dag een overschot zijn aan duurzame elektriciteit waar geen vraag naar is.

Met de VPP Myriad voegt Eneco alle kleine en grote assets samen tot als het ware een grote elektriciteitscentrale waarbij het mogelijk is om ze vanuit een centraal punt via slimme software aan te sturen en te optimaliseren. Hierdoor wordt het mogelijk om de momenten met te weinig of teveel duurzame elektriciteitsproductie beter opvangen. Myriad kan namelijk binnen een paar seconden assets aan of uitzetten en daarmee flexibiliteit bieden om het Nederlandse elektriciteitsnet in balans te houden.

Concreet betekent dit bijvoorbeeld voor huishoudens dat hun laadpalen kunnen worden aangesloten op Myriad. Op de momenten dat er veel duurzame stroom wordt opgewekt door zonnepanelen en windturbines kan de VPP de laadpalen aanzetten en ervoor zorgen dat de auto’s worden opgeladen of de VPP kan ervoor zorgen elektrische boilers gaan opwarmen. Zo wordt de capaciteit van het elektriciteitsnet zo efficiënt mogelijk gebruikt. En andersom: op momenten dat er een stroomtekort is op het net, kan Myriad er in de nabije toekomst voor zorgen dat bijvoorbeeld de elektriciteit in de accu’s van elektrische auto’s wordt teruggeleverd aan het net. Dit gebeurt vanzelfsprekend alleen als een klant hier toestemming voor geeft.

Het is mogelijk om duizenden lokale duurzame assets aan te sluiten, van wind- en zonneparken tot batterijen en elektrische boilers. Hiermee helpt Myriad onnodig fossiel energieverbruik terug te dringen wanneer het aanbod laag is of om juist de belasting op het elektriciteitsnet te verlichten wanneer het aanbod hoog is. Bedrijven en huishoudens die zijn aangesloten op de VPP helpen op die manier het energiesysteem te verduurzamen. Daarnaast kunnen ze er geld mee verdienen. Zeker met de komst van vehicle-to-grid (het terugleveren van elektriciteit uit je elektrische auto aan het elektriciteitsnet) en batterijen, want daarmee kan een VPP duurzaam opgewekte stroom opslaan en op een later moment inzetten voor consumptie. Hier krijgen bedrijven, huishoudens en eigenaren van elektrische auto’s dan een vergoeding voor. 

Op deze manier speelt Myriad een belangrijke rol in het vormgeven van het toekomstige energiesysteem. Integratie is een van de centrale pijlers van Eneco’s strategie met als ambitie om klimaatneutraal te worden in 2035. Nieuwe assets kunnen snel worden aangesloten, ook van derden. Met Myriad zet Eneco een grote stap naar een digitaal energiebedrijf. In combinatie met een eigen handelsvloer, kan Eneco de waarde van de flexibiliteit die assets kunnen bieden maximaliseren door vraag en aanbod van duurzaam opgewekte elektriciteit zo optimaal mogelijk te integreren.

Eneco investeert in een groot batterijproject in Wallonië. Met de installatie van een batterij met 50 MW/200 MWh aan opslagcapaciteit kan duurzaam opgewekte elektriciteit efficiënter worden ingezet om het elektriciteitsnet van België te balanceren. De vergunning is verkregen, de batterij besteld en de voorbereidende werkzaamheden worden nu uitgevoerd om het project eind 2024 operationeel te hebben. De batterijcentrale in Ville-sur-Haine in Wallonië zal volledig in eigen beheer zijn.

Het Battery Energy Storage System (BESS) bestaat uit 53 Megapack opslagunits van Tesla, met 50 MW/200 MWh aan opslag. De batterijcentrale kan gedurende 4 uur stroom leveren aan het elektriciteitsnet. Een groeiend aantal windmolens en zonnepanelen neemt een groot deel van de stroomproductie van bestaande fossiele energiecentrales over. Er is echter niet altijd elektriciteit vanuit wind en zon, de vraag is maar deels stuurbaar en daarom is het belangrijk om flexibele opslag te hebben. Zo wordt het mogelijk om (reserve)capaciteit aan te bieden wanneer het nodig is om het stroomnet in balans houden. In samenwerking met de Belgische hoogspanningsnetbeheerder Elia zorgt de batterij ervoor dat de steeds toenemende volumes aan variabele zon- en windenergie op een efficiënte manier kunnen worden ingezet en net elektriciteitsnet in balans blijft.

“We versterken onze activiteiten op het gebied van duurzame energie om zo bij te dragen aan minder CO2-uitstoot. Daarbij is energieopslag van groot belang om de fluctuaties van duurzame energie op te vangen. Dit project is voor ons een belangrijke stap op weg naar een CO2-neutraal energiesysteem in 2035.”, aldus Tine Deheegher, manager Renewable Energy Solutions bij Eneco.

Het batterijproject is een nieuwe stap in de investeringen van Eneco in de transitie in België naar een volledig duurzaam energiesysteem. Met 128 windturbines op land, deelnemingen in de 2 grootste offshore windparken van België en bijna 400.000 zonnepanelen is het de grootste groene en de groenste grote energiebedrijf van het land. Door volop in te zetten op batterijopslag levert Eneco een bijdrage aan een toekomstbestendig, betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem in België.

Met dit project zet Eneco een nieuwe stap naar een volledig duurzaam energiesysteem in België en wordt er invulling gegeven aan het One Planet Plan met als ambitie om in 2035 volledig klimaatneutraal te zijn. Batterijen spelen een belangrijke rol in het realiseren van deze ambitie en het doel is om er nog meer te ontwikkelen. Op dit moment blijven de investeringen in batterijprojecten in Nederland nog wel achter ten opzichte van de omringende landen. Uit het jaarlijkse rapport over leveringszekerheid van TenneT blijkt dat er tenminste 10 GW aan batterijen nodig is in 2030 en op dit moment is er in Nederland maar 0,3 GW opgesteld vermogen gerealiseerd. We roepen de Nederlandse overheid op om te leren van het beleid in België en Duitsland zodat Nederland in 2035 daadwerkelijk een klimaatneutrale elektriciteitsvoorziening kan bereiken.

Op zaterdag 13 mei 2023 zijn de windmolens van windpark Borssele III en IV van het consortium Blauwwind (waar Eneco deel van uitmaakt) voor vier uur stilgezet omdat massale vogeltrek boven de Noordzee was voorspeld en om de vogels een veilige doortocht te geven. Tevens zijn Borssele I en II en een windpark bij Egmond aan Zee stilgezet. De maatregel is voor het eerst toegepast en past bij de aanpak van de overheid en deelnemende bedrijven om ecologie en biodiversiteit steeds meer centraal te stellen bij windparken op zee. De verwachting is dat vanaf het najaar van 2023 windparken vaker stilgezet worden om trekvogels een goede doorgang te verlenen door windparken op de Noordzee. 

Minister Rob Jetten: “Dit is een internationale primeur, nog nergens op de wereld worden windparken op zee stilgezet om vogels te beschermen tijdens massale vogeltrek. We willen de impact van windparken op de natuur zo klein mogelijk houden en dit doen we onder andere met deze maatregel. Alle betrokken partijen hebben goed samengewerkt en dit in relatief korte tijd opgezet, een geweldig initiatief dus waar ik zeer trots op ben.”

Om de vogels een veilige doortocht te geven, brengen windparkeigenaren voortaan tijdens de voorspelde nachtelijke piekmigratie de snelheid van de windturbines terug tot maximaal twee rotaties per minuut.

Eind 2022 heeft een PhD student aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) een vogeltrek voorspellingsmodel opgeleverd dat de vogeltrek twee dagen van tevoren voorspelt. Het model maakt gebruik van weerdata en diverse vogelradars op de Noordzee. Ook een groep trekvogelexperts voorspelt twee dagen van tevoren de kans op grote vogeltrek. De tijdsspanne van twee dagen geeft netbeheerder TenneT de tijd om de stabiliteit van het hoogspanningsnet te garanderen. Ook wordt die tijd gebruikt om alle betrokkenen te informeren en om het stilzetten van de turbines zorgvuldig in gang te zetten.

Tim van Oijen van Vogelbescherming Nederland: “Twee keer per jaar, in het voorjaar en het najaar, trekken er op sommige nachten miljoenen vogels over de Noordzee. Met de groei van het aantal windparken op de Noordzee is het uitermate belangrijk dat we dit doen op een ecologisch zo verantwoord mogelijke manier met minimale impact op de Noordzee. Het tijdelijk stilzetten van de turbines tijdens de vogeltrek draagt daaraan bij.”

Deze eerste uitvoering van de maatregel is onderdeel van de proeffase dit voorjaar waarin gekeken wordt of alle systemen doen wat ze moeten doen: van het voorspellen tot het stilzetten van de windmolens. In het najaar van 2023 gaat de maatregel officieel in en zal vanaf dan continu verbeterd worden. Ook de windparken die nu in aanbouw zijn én toekomstige windparken zullen meedoen aan de maatregel. Zowel de windsector, de UvA als de overheid doen continu onderzoek naar vogeltrek op de Noordzee zodat de effectiviteit van de maatregel steeds verbeterd kan worden. 

Rijkswaterstaat heeft de procedure ontwikkeld in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat met onder andere de windparkeigenaren, netbeheerder TenneT, het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, de Vogelbescherming en Stichting de Noordzee.

  Bart Bakker, de oprichter van het miniFabLab en bestuurslid van FabLab BeNeLux print massaal faceshields en earclips voor de zorg. Een vrager in de zorg kan zijn behoefte melden op makers4all.eu en hij krijgt het gewenste thuis. Gratis. Want makers4all worden gesponsord met filament en zo. Makers4all.eu is een collectief van 275 makers door…

Het bericht Makers4all.eu – 81-jarige Bart Bakker maakt voor de zorg verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

Het Duitse energiebedrijf Innogy heeft in de eerste helft van het jaar de brutowinst flink zien dalen. Het bedrijf had dat al voorzien, na de verkoop van zijn Tsjechische gasnetwerk en de verwachte tegenwind in het Verenigd Koninkrijk als gevolg van de invoering van een maximumtarief. Daarnaast zorgde het warme weer en het dalende aantal […]

De markt heeft te lang naar risico gekeken als een zaak voor obligatiebeleggers, stelt van Vliet. Volgens hem begint dat sentiment nu door de oorlog in Oekraïne te kantelen. Het monetaire beleid verkrapt, en het besef dat centrale banken niet meer alle bedrijven gaan redden, daalt in. De quantstrategieën van Robeco (de quant-gedreven defensieve fondsen met een lage volatiteit en lage beta) plukken van die ontwikkeling nu de vruchten, vertelt hij.

Volgens van Vliet, als hoofd van Quant Equities en manager van de Conservative Equity fondsen bij Robeco verantwoordelijk voor 70 miljard euro aan activa, staat de markt er op dit moment alleen voor.  

‘In de huidige situatie staat de markt op haar eigen benen. Onze modellen signaleren nu een draai van focus op groei naar focus op risico. Dat zorgt ervoor dat aandelen hele andere waarderingen krijgen.’

Verdisconteringsvoet

De waardering van activa kent een drieledige basisformule: cashflow, de groei van de cashflow en de verdisconteringsvoet. Alle andere ruis in de markt is van ondergeschikt belang bij het waarderen van een aandeel, volgens hem.  

De laatste jaren concentreerden beleggers zich teveel op cashflowgroei, stelt van Vliet. Dat gebeurde terwijl de verdisconteringsvoet - de variabele die gebruikt wordt om de huidige waarde van toekomstige kasstromen te berekenen op basis van de rendementsverwachting - lang werd genegeerd.

Omdat aandelen hun waarde ontlenen aan de verdiscontering van toekomstige kasstromen, zorgt een hogere verdisconteringsvoet voor een lagere waarde van kasstromen. Een daling van de contante waarde duwt de aandelenkoers omlaag.

‘Die verdiscontering bestaat uit twee delen, namelijk rente en risico-opslag’, vertelt van Vliet. ‘Die gaan nu beide omhoog door de macro-economische omstandigheden. Als gevolg daarvan stijgt de verdisconteringsvoet en zakt de prijs van aandelen razendsnel.’

Saaie aandelen

De quantfondsen van Robeco beleggen vooral in defensieve sectoren zoals verzekeraars en consumentengoederen, het liefst met een lage koerswinstverhouding. Ook binnen IT zitten de fondsen in defensieve namen als Oracle en Microsoft.

‘In iedere sector zitten “saaie” aandelen, die structureel worden ondergewaardeerd. Daar zitten wij het liefste in’, vertelt Van Vliet. Andere voorbeelden van defensieve aandelen in de portefeuille van het Conservative Equities fonds zijn Merck & Co, het Japanse telecombedrijf KDDI en Royal Bank of Canada.

Emotieloze modellen

Van Vliet: ‘Onze onderzoekers werken continu aan modelverbetering. De modellen draaien emotieloos door, ook tijdens een oorlog. Als we het menselijke financiële gedrag in kaart brengen, zien we dat beleggers te zelfverzekerd handelen. Dat kan komen door verschillende belangen of een verschillende beleggingshorizon. Soms reageren beleggers ook te traag of te weinig op nieuws.'

Volgens van Vliet, legden beleggers systematisch het feit naast zich neer dat niet alle bedrijven hetzelfde risicoprofiel hebben.

‘De markt is structureel over-optimistisch over hoogrisicoaandelen en te pessimistisch over laagrisicoaandelen. Een conservatieve, contraire positie, zorgt voor outperformance als je die gedurende een hele cyclus aan durft te houden.’

Robeco past die gedragsanalyse toe op aandelenmarkten, en is ervan overtuigd daar bescheiden van te profiteren. ‘Onze modellen hebben aandelen geselecteerd in de portefeuilles die profiteren van een draai naar een risicofocus.’

Een contraire, defensieve positie zorgt op de lange termijn altijd voor alpha, zegt van Vliet. Volgens hem gaat de vlieger “meer risico, meer rendement” op de lange termijn dan ook niet op.

Automatische piloot

‘Net als in een cockpit moet je vertrouwen op de piloot en de techniek als je in een storm terecht komt. Je kan dan niet opeens nieuwe software bouwen. Dat doen we nu ook tijdens deze oorlog, onze modellen zijn daar op voorbereid’, vertelt van Vliet.

Wel zijn de Russische holdings binnen de portefeuilles afgeschreven. De Russische holdings in de MSCI indices werden op woensdagavond afgewaardeerd en uit de indices gehaald. De blootstelling naar Rusland in de EM-portefeuilles van Robeco was beperkt en in lijn met de index.

‘We zijn wel nog in het bezit van de onderliggende stukken. Dat doen we om klanten te beschermen. Die afgewaardeerde stukken kunnen pas weer waarde krijgen als de beurzen heropenen. Ze zitten dan niet meer in de index maar wel nog in het fonds.’

Het opmerkelijke van de huidige situatie is overigens dat opkomende markten relatief goed presteren, ondanks de afwaardering van Russische aandelen, aldus van Vliet. Normaal gesproken gaan opkomende markten hard onderuit bij crises. Maar het verschil met het verleden is dat veel ontwikkelingslanden, zoals bijvoorbeeld Brazilië, veel grondstoffen hebben.

Wat hebben bedrijven als Equens, RBS, HP en Sligro gemeen? Met hun pensioenregeling vormen zij ieder een eigen collectiviteitskring onder de hoede van Centraal Beheer APF. Daarnaast zitten zo’n 1.250 Nederlandse werkgevers in multi client-kringen, van mkb tot grootzakelijke spelers. Twaalf collectiviteitskringen bedient Centraal Beheer APF in totaal.

De combinatie van zoveel bedrijven en pensioenfondsen in één algemeen pensioenfonds is in Nederland uniek, volgens bestuursvoorzitter Janwillem Bouma. ‘Wij zijn eigenlijk een klein ecosysteem, met ruimte voor alle regelingen, van DB tot DC.’ Sinds de oprichting ruim vijf jaar geleden voert Achmea IM het uitgestippelde beleggingsbeleid uit. De balans tussen maatwerk en efficiency door schaalvoordelen is uitgekiend. Elke collectiviteitskring heeft zijn eigen, afgescheiden kapitaal en beleggingsbeleid. Maar dat beleid varieert vooral in de specifieke weging van de vier onderliggende normportefeuilles.

Een voorbeeld: de pensioenpot in de kring van bierbrouwer Bavaria bestaat voor 46 procent uit de renteportefeuille, terwijl de rendementsportefeuille goed is voor 28 procent, de matchingportefeuille voor 16 procent en de inflatieportefeuille voor 10 procent. Abrupte inflatieschokken Wat die portefeuilles behelzen, legt Jeroen van der Put uit, als bestuurslid verantwoordelijk voor de beleggingen en klantrelaties. De renteportefeuille mikt op een stabiel pensioenresultaat met onder meer Europees staatspapier en bedrijfsobligaties met beperkte spreads

en hoge ratings.

High yield en leningen in opkomende markten zijn onderdeel van de rendementsportefeuille. De combinatie met aandelen is gunstig voor het risico-rendementsprofiel, aldus Van der Put. De matchingportefeuille bestuurt het renterisico van de vastrentende waarden. Zeer actueel is tot slot de inflatieportefeuille, waaraan twee jaar geleden niet-beursgenoteerde vastgoedfondsen zijn toegevoegd. ‘Die zijn weliswaar vrij illiquide, maar de inkomstenstroom is stevig en wordt aangepast aan de inflatie. De waarde is stukken stabieler dan bij beursfondsen’, aldus Van der Put.

De inflation linked-obligaties in deze portefeuille vangen abrupte inflatieschokken op, terwijl de reële assets bestand zijn tegen langdurig hogere inflatie. Uit ALM-studies blijkt volgens Van der Put telkens weer dat deze aanpak tot een robuustere portefeuille leidt. ‘De laatste tijd zien we dat meer deelnemers overtuigd raken van het belang.’ Zo besloot de Schotse bank RBS begin 2021 meer inflatierisico’s te gaan afdekken naarmate de dekkingsgraad stijgt. Centraal Beheer APF ontwikkelde daarvoor een staffel met reële sturing, waardoor de inflatie- en beleggingsrisico’s in de portefeuille steeds verder kunnen worden afgebouwd.

Voorsorteren

Voor de vier normportefeuilles put Centraal Beheer APF uit het volledige aanbod van beleggingsfondsen dat aansluit op de ESG-uitgangspunten, onder meer van BlackRock, LG Investment Management, Nomura en PGIM. ‘Er is maar één free lunch’, zegt Van der Put, ‘en dat is diversificatie’. Vandaar de keuze voor breed gespreide normportefeuilles, al sluit hij niet uit dat in de toekomst ook individuele titels in portefeuille komen. Actief of passief?

Daarover valt per beleggingscategorie vanuit een investment case een besluit. Voor beleggingen in emerging markets en voor beursgenoteerde vastgoedfondsen volstaan bijvoorbeeld passieve fondsen. Voorsorterend op het nieuwe stelsel combineert Centraal Beheer APF een zekere mate van flexibiliteit en solidariteit. In de opbouwfase van Kring DC kan elke deelnemer kiezen uit achttien risicoprofielen met een bijbehorende lifecycle-strategie.

Uit al die individuele keuzes komt een gewogen gemiddelde, dat collectief wordt belegd. Typerend voor Centraal Beheer APF is dat het al collectief kan doorbeleggen na de pensioendatum, met een opt-out voor deelnemers. Daarin zit volgens bestuursvoorzitter Bouma een belangrijk verschil met een PPI die deze mogelijkheid niet heeft. Het zorgt voor schaal en naar verwachting voor een duidelijk hoger pensioenrendement bij DC-contracten. 

Dit artikel is verschenen in de eerste editie van FN Institutioneel, de krant voor pensioenfondsbestuurders en -beleggers die 6 keer per jaar verschijnt. 

Alle opties blijven op tafel om het programma te vernieuwen als de economische omstandigheden verslechteren vanwege de oorlog in Oekraïne en de sancties tegen Rusland, zo legde ECB-president Christine Lagarde uit tijdens de persconferentie na afloop van een bestuursvergaderin. Zij stelde dat 'onzekerheid toevoegen aan een onzekere situatie niet het juiste antwoord is'.

'De Russische inval in Oekraïne is een keerpunt voor Europa. Wij zullen zorgen voor soepele liquiditeitsvoorwaarden en de sancties uitvoeren waartoe de Europese Unie en de Europese regeringen hebben besloten. De raad van bestuur zal alle maatregelen nemen die nodig zijn om te voldoen aan het mandaat van de ECB om prijsstabiliteit na te streven en de financiële stabiliteit te vrijwaren', aldus Lagarde.

De maandelijkse nettoaankopen in het kader van het programma voor de aankoop van activa van de ECB zullen in april 40 miljard euro bedragen, in mei 30 miljard en in juni 20 miljard. De kalibratie van de nettoaankopen voor het derde kwartaal zal afhangen van de economische omstandigheden, en zal een afspiegeling zijn van de evoluerende beoordeling van de vooruitzichten, aldus de ECB in haar verklaring.

Lagarde zei dat de raad van bestuur van de ECB heeft geprobeerd 'een voorspelbare koers uit te zetten', te midden van de aanhoudende onzekerheid over de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Ze benadrukte dat de ECB werkt met een 'ongunstig' scenario en een 'ernstig' scenario voor de komende drie jaar.

'Extra onzekerheid. Toegevoegde optionaliteiten. We proberen zo veel mogelijk opties te hebben om met deze situatie om te gaan', aldus Lagarde.

Marktreacties 

Christine Lagarde is niet te benijden nu haar baan als president van de ECB het afgelopen jaar aanzienlijk zwaarder is geworden door de inflatiedruk. Lange tijd kon de ECB - en trouwens ook andere centrale banken - vrij gemakkelijk een buitengewoon ruim monetair beleid voeren omdat de inflatie ver onder de doelstelling lag, schrijft obligatiebelegger en fondsbeheerder Wolfgang Bauer, van het M&G Public Fixed Income Team.

'Telkens wanneer het marktsentiment ernstig versomberde, konden de activa-aankopen worden opgedreven terwijl de rentevoeten op een zeer laag peil werden gehouden. De zaken liggen nu echter minder voor de hand. Proberen de markten te stabiliseren en tegelijkertijd de inflatie te beteugelen leidt tot een conflict over de doelstelling. Uiteindelijk moet er een keuze worden gemaakt.'

Hij vervolgt: 'In de aankondiging van vandaag sloeg de ECB een uitgesproken havikistische toon aan, wat suggereert dat ze zich momenteel meer zorgen maakt over de Europese inflatiecijfers dan over de marktomstandigheden. Als de ECB doorgaat met het versneld afbouwen van de activa-aankopen, zouden beleggers zich binnenkort in een nieuwe marktomgeving kunnen bevinden, een zonder centrale banken die als vangnet fungeren.'  

Het marktmechanisme is daarvoor het beste middel, ondanks alle gebreken.  Dat betekent niet dat je de markt altijd maar haar gang moet laten gaan. Ook op financiële markten moeten mensen zich aan de wet houden, al wordt dit in het heetst van de strijd wel eens vergeten. 

De sterke groei van ESG-, duurzaam en impactbeleggen zorgt voor een structureel positieve verandering. Maar door de inval in de Oekraïne lijken we een grote stap terug te zetten. Alle fossiele brandstoffen, steenkool voorop, zijn weer welkom in de Europese Unie. Biden smeekt de Amerikaanse olie-industrie om meer olie uit de schalievelden te halen. Er lijkt weinig meer over van het bestrijden van de klimaatcrisis. Nu even niet. Toch laat juist de Russische inval in de Oekraïne zien hoe ver de invloed van ESG-beleggen strekt. 

Hoge energieprijzen door ESG-beleid

Het tekort aan energie (olie, gas en steenkool) heeft meerdere oorzaken, maar de toegenomen aandacht voor duurzaamheid speelt een grote rol. Wellicht dat duurzaamheid ook een rol speelt bij de Russische inval. John McCain zag Rusland in 2015 de facto als een groot benzinestation in de vorm van een land. Een land dat bij ongewijzigd beleid failliet zal gaan door de energietransitie. De inval in de Oekraïne (en de feitelijke annexatie van Kazachstan en Wit-Rusland) kan gezien worden als een vlucht naar voren van het Kremlin, om er voor te zorgen dat Rusland meer wordt dan dat grote benzinestation. 

De reden dat energieprijzen nu sterk stijgen, is ook voor een belangrijk deel het resultaat van de terughoudende opstelling van beleggers ten aanzien van fossiele brandstoffen. Eerst waren het de directeuren van centrale banken zoals Mark Carney en Klaas Knot die vooral de commerciële banken waarschuwden voor de risico’s van stranded assets in combinatie met langjarige financieringen. Onder invloed van de verantwoorde ontwikkelingsdoelen en de klimaatcrisis gingen steeds meer beleggers zich concentreren op duurzame bedrijven. Die kregen een hogere waardering dan de vervuilende oliebedrijven.

Geïnspireerd door de directeuren van de centrale banken en de verantwoorde ontwikkelingsdoelen is de geldkraan voor veel oliebedrijven dicht. Op de stoep stonden protesterende actievoerders die er ook nog eens voor zorgen dat sollicitanten liever ergens anders willen werken. Zelfs de rechter kwam eraan te pas om te voorkomen dat oliemaatschappijen nog gingen investeren in fossiele brandstoffen. 

Het is iets te gemakkelijk om naar duurzame beleggers te kijken als de oorzaak van dit probleem. De realiteit is dat uitsluiten eenvoudig is, maar investeren in alternatieve energie kennelijk een stuk lastiger. De energietransitie is ook alleen mogelijk met hulp van de grote oliemaatschappijen met hun enorme kasstromen, hun leger ingenieurs en de kennis van grootschalige projecten. Wat de hoge olie-, gas- en kolenprijzen wel bewijzen is dat financiële markten een grote invloed hebben op de echte wereld, in dit geval door de rem op de investeringen in fossiele brandstoffen. 

Minder zichtbare invloed van ESG-beleggen

Er bestaat geen belegging zonder impact. De laatste jaren, vooral na de introductie van de duurzame ontwikkelingsdoelen, oefenen aandeelhouders actief invloed uit op het beleid van ondernemingen. Doordat bij veel bedrijven de top drie aandeelhouders bestaan uit Vanguard, BlackRock en State Street, kunnen die samen een stevige vuist maken. Vrijwel alle asset managers onderschrijven tegenwoordig de principes van de Verenigde Naties (Unpri) en dat betekent dat ze over zaken op het gebied van duurzaamheid vaak gemeenschappelijk optrekken. Bovendien bestaat de top drie uitsluitend uit indexbeleggers en juist deze passieve beleggers zijn gevoelig voor grote systeemrisico’s zoals de klimaatcrisis.

State Street heeft sinds maart 2017 veel succes met de Fearless girl-campagne, een bronzen beeld van een meisje op Wall Street dat symbool staat voor meer vrouwen in het Amerikaanse zakenleven. Onderwerpen die duurzame beleggers inbrengen in de jaarvergadering veranderen ook de maatschappij. Zo zijn er tegenwoordig geen plastic rietjes en piepschuimen bakjes meer bij de McDonald’s, maar alleen nadat aandeelhouders met behulp van de plastic soup foundation daarom hadden gevraagd. De wereld is aan het veranderen dankzij duurzame beleggers

Steeds minder producenten controversiële wapens

Sommige beleggers klagen na de Russische inval dat ze niet kunnen beleggen in wapenproducenten. Niet iedereen, want er zijn ook voldoende beleggers die in geen enkel wapenbedrijf willen beleggen. Sinds 2013 verbiedt de Nederlandse wet financiële instellingen zaken te doen met bedrijven die clustermunitie produceren of verhandelen, een en ander naar aanleiding van het verdrag inzake clustermunitie uit 2008.

Nu is op de beelden uit de Oekraïne te zien dat de Russen clusterbommen inzetten, zelfs tegen de burgerbevolking, maar het toont juist van beschaving door de strijd te aan te gaan zonder gebruik te maken van controversiële wapens. Waar het om gaat is dat clusterbommen en bijvoorbeeld ook anti-personeelsmijnen disproportionele en een willekeurige impact hebben op de burgerbevolking. Hetzelfde geldt ook voor biologische wapens, chemische wapens en wapens waarbij gebruik wordt gemaakt van witte fosfor. 

Er zijn beleggers en tegenwoordig ook Mient-Jan Faber die vinden dat kernwapens niet op de lijst hoeven te staan, omdat ze na de Tweede Wereldoorlog zo lang voor vrede hebben gezorgd. Kernwapens zijn echter per definitie massavernietigingswapens. Als ze gebruikt worden, zijn ze zonder onderscheid dodelijk voor burgers en militairen, en hun effecten kunnen niet begrensd worden in tijd of in ruimte.

Diezelfde argumenten werden gebruikt voor het verbod op landmijnen en clustermunitie. Kernwapens hebben de potentie de mensheid en de hele planeet compleet te verwoesten. Volgens het Internationale Rode Kruis is er geen effectieve manier om hulp te verlenen aan slachtoffers van een nucleaire ontploffing. Hoe kan zo’n wapen ‘niet controversieel’ genoemd worden? 

Gelukkig voor de wapenfreaks is er veel meer mogelijk. De lijst met controversiële wapenproducenten is tegenwoordig een stuk korter en vooral gevuld met onbekende Aziatische namen.  Zelfs veel wapenproducenten luisteren naar de bezwaren van maatschappij onder aanvoering van hun aandeelhouders. Zo is het alweer enige tijd mogelijk om in een bedrijf als Raytheon te beleggen. Dat bedrijf was uitgesloten vanwege de productie van clustermunitie, maar daar zijn ze nu dus mee gestopt.

Op de website van Raytheon staat sinds 2016 dat het bedrijf geen clustermunitie of delen van clustermunitie meer maakt en dat het bedrijf ook geen landmijnen, kernkoppen, biologische en chemische wapens produceert. Ook hier heeft een ESG-filter dus een ongekend positieve impact.

Han Dieperink is chief investment strategist bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co. Dieperink geeft zijn analyse en commentaar op economie en markten. Zijn bijdragen verschijnen op dinsdag en donderdag.

 

Het begin dit jaar gelanceerde IBS value-add infrastructure fonds belegt in gelijke delen in drie beheerders die allen een ‘value-add’ infrastructuur strategie volgen. Dat houdt in dat ze zich richten op infrastructuurprojecten en -bedrijven die veel groeipotentieel hebben, schrijft hoofd private markets Koen Ronda over het nieuwe fonds van IBS Capital allies.

'De strategie richt zich specifiek op vier sectoren: telecom & digital, sociale voorzieningen, energie & milieu en transport. In deze sectoren creëren digitalisering, verduurzaming en innovatie, een sterke behoefte aan nieuwe infrastructuur. Concrete voorbeelden zijn investeringen in 5G zendmasten, datacenters, glasvezel kabels, ziekenhuizen, zonneparken en treintransport.'

Het fonds is tot half mei open voor inschrijving, de verwachting is om per juni te starten met investeren.

Fresh Funds

Het Fresh closed SME fund is het tweede mkb-fonds van Fresh Funds, onderdeel van OHV Institutional Asset Management. Dit fonds bouwt voort op de beleggingsstrategie van het vorige mkb-fonds en biedt aanvullende mogelijkheden voor bedrijven door lagere onderpandvereisten. Daarnaast is er in het fonds ruimte voor bedrijven in een vroegere groeifase. 'Het fonds zal voornamelijk investeren in groei, innovatie, verduurzaming en digitalisering en zo actief bijdragen aan het behoud en verdere ontwikkeling van Nederlandse scale-ups, familiebedrijven en het reguliere mkb', schrijft financieringsplatform Voordegroei over het fonds.

Het Fresh Closed SME Fund heeft een toezegging van 30 miljoen euro binnengehaald van het Europees Investeringsfonds (EIF) en de Nederlandse impactinvesteerder Invest-NL. Het fonds heeft een beoogd volume van 50 miljoen euro en bevat leningen met bedragen variërend van 100.000 euro tot 1,25 miljoen euro. De selectie van de leningen is uitbesteed aan Voordegroei. 

J.P. Morgan AM

J.P. Morgan Asset Management heeft (naar eigen zeggen) de eerste actieve aandelen-ETF in China op de markt gebracht. Voor onshore Chinese aandelen kan actief beheer volgens het fondshuis namelijk een belangrijke rol spelen, vanwege de diepe, liquide en diverse markt. 'Bovendien, waar passieve beleggingen mogelijk niet in staat zijn om de impact van de hoge omloopsnelheid van de onshore-markt te verzachten, met inbegrip van kortetermijnperioden van uitbundigheid en pessimisme van beleggers, is JREC in plaats daarvan ontworpen om deze marktinefficiënties te benutten door middel van een langetermijnbeleggingslens, waarbij gebruik wordt gemaakt van lokale marktkennis en een rigoureus waarderings- en ESG-kader.'

Het product past in de reeks met actieve-ETF's van JP Morgan AM, die streeft naar een positieve alfa bij een lage tracking error en daarmee een aantrekkelijk alternatief moet vormen voor zuiver passieve beleggingen. Op basis van fundamenteel onderzoek nemen de portefeuillebeheerders kleine overwogen posities in de namen die zij aantrekkelijk vinden en kleine onderwogen posities in de namen die zij minder aantrekkelijk vinden. Het resultaat is dat de portefeuille de kenmerken van de index behoudt  en tegelijk streeft naar incrementele positieve meeropbrengsten.

Robeco

Robeco heeft een duurzame indexfamilie gelanceerd, de Robeco SDG low carbon indices. Vergelijkbaar met de multi-factor index reeks, zijn de indices beschikbaar voor zeven regio's: Global AC, Global DM, Emerging Markets, VS, Europa, Azië-Pacific en Japan.

De indices streven naar een positieve bijdrage aan de Sustainable Development Goals van de VN en passen Robeco's eigen SDG-raamwerk toe. Aandelen met een negatieve score op basis van dit raamwerk, worden uitgesloten van het indexuniversum. De indices beogen ook een positieve bijdrage te leveren aan een koolstofarme economie en moeten een aanzienlijke vermindering van de CO2-voetafdruk halen in vergelijking met marktkapitalisatie-indices.

Robeco's indices zijn alleen inzichtelijk voor klanten van het fondshuis, om het risico te beperken dat andere marktdeelnemers profiteren van openbare informatie, wat een punt van zorg is bij publiekelijk transparante indices, zoals is gebleken uit eerder onderzoek van Robeco.

AXA IM

Het Franse fondshuis AXA IM heeft een social bond fund aan het productportefeuille toegevoegd. Het fonds wordt beheerd door Johann Plé en richt zich op de transitie naar een duurzamere economie.

Het actief beheerde fonds zal een minimum van 75 procent beleggen in social en sustainability bonds. De andere 25 procent gaat naar streng geselecteerde, conventionele obligaties die een positieve sociale impact hebben. 

Levy kon er niet bij zijn. Michael Schaap is al tijden vermist.

Verwacht u op deze website informatie aangaande de zeer bekende en welbesnorde edoch wijlen Iraanse schrijver Bahram Sadeghi? Of zoekt u informatie over de kale, veel minder bekende Iraans-Nederlandse programmamaker met diezelfde naam? Inderdaad! De oudere lezerT kan Bahram nog kennen van Levy & Sadeghi (showreel), of als aartsvervelende bloemenbezorger bij dictatoriale ambassades. Recenter maakte hij nog lockdownlol door een uur lang semi-geautomatiseerde emails van de Biden-campagne voor te lezen. We hebben zn nummer via de NSA, en vrijdag zit ie in het Coronacafe.
Vrijdagavond LIVE, om 21:00 uur, op deze zender!

Hier had uw vrije mening kunnen staan

Op deze receptenpagina had een recept voor kip tikka massala van een blanke kok kunnen staan. Op die zender had je een Britse comedyserie met grappen over bejaarden, zwarten en gehandicapten kunnen kijken. In dit gebouw had een buste van de naamgever van dit pand kunnen staan. Op dat plein had een standbeeld van een historisch figuur met een lange staat van dienst en een kort lijstje misstappen kunnen staan. In die LHGBTQI-bar zaten flikkers die elkaar nog mietje noemden. Op dit doosje tampons stond vroeger altijd een foto van een vrouw. Op deze health-website had zware kritiek op de gevaren van overgewicht kunnen staan. In deze bibliotheek kon je vroeger De Negerhut van Oom Tom lenen. Die bakker daar verkocht vroeger moorkoppen en jodenkoeken. Deze oorlogsgame kon je ooit opstarten zonder een startscherm te zien, met de disclaimer dat de makers tegen racisme zijn. Dit merk verkocht sportschoenen voordat ze met hun moraal gingen leuren, dat merk bezorgde online bestellingen zonder begeleidende boodschap over "inclusiviteit", op deze streamingdienst kon je muziek luisteren zonder doelgroep-playlists opgedrongen te krijgen en in dit wetenschappelijke tijdschrift werden onderzoeken op inhoud en niet op afzender, laat staan op uitkomst geselecteerd. Op deze dag had je een kinderfeest met een oude baas en zijn vrolijke knechten kunnen vieren. In die expositieruimte kon je nog wel eens tegen een politiek incorrecte cartoon aanlopen. In dat debatcentrum werd de islam regelmatig kritisch besproken. Bij demonstraties knielde vroeger helemaal niemand voor mensen met een andere huidskleur. En hier had uw advertentie kunnen staan.

Social

Doel: Uitwisseling van ervaring, onderling contact, discussie. Doelgroep: Deelnemers aan de MUIZ overleggen